Poliüretan
Poliüretan Bir diizosiyanatin, diol, diamin veya dikarboksilli asit gibi en az iki aktif hidrojen bulunduran bir bilesikle meydana getirdigi polimer madde. nOCN (CH2)6 NCO+n HO-(CH2)4-OH®
1,6-hekzametilen + 1,4-bütandiol ® Poliüretan diizosiyanat
Diizosiyanatlar içinde ençok kullanilanlar toluen diizosiyanat ve hekzametilen diizosiyanattir. Hekzametilen diizosiyanattan elde edilen poliüretan üstün bir elyaftir. Bu elyaf poliamidlere benzemesine ragmen yumusama sicakligi düsüktür.
Kaplama köpük için olan poliüretan en çok toluen ile, reaksiyona girmemis -OH'a sahip olan bir poliesterin reaksiyonundan elde edilir.
Poliüretan köpük elde etmek için önce izosiyanat su veya monokarboksilli asitle reaksiyona sokulur. Su ile reaksiyondan amin ve CO2, asitle reaksiyondan amid ve CO2 elde edilir. Bu ürünler üzerine tekrar izosiyanat ilave edildiginde izosiyanat ile amin (veya amid) birbirlerine baglanirlar. Bu elde edilen üzerine de serbest (-OH) grubu bulunan poliesterden belirli miktarda ilave edilerek, oldukça hafif poliüretan köpük elde edilir.
Poliüretan sert, parlak, çözücülere dayanikli kaplamalardan, asinma ve çözücülere dayanikli lastiklere, esnek veya sert köpüklere kadar çok çesitli sekilde üretilir.
Poliüretan köpükler, isi ve ses izolasyon maddesi olarak, mobilyalarin, kirilacak maddelerin tasinmasinda ve dösemelerde kullanilir. Sert poliüretan köpükler ince yapiya sahip uçak kanatlarinin içine konur.
Esnek poliüretanla kapli lastikler, çözücülere ve asinmalara karsi dayanikli olurlar.
